Delegowanie pracowników spoza Unii Europejskiej do Niemiec staje się nie tylko realne, ale także łatwiejsze niż kiedykolwiek wcześniej w obliczu współczesnej globalizacji rynku pracy. Jednym z kluczowych rozwiązań w tym kontekście jest tzw. wiza „Vander Elst”. Nazwa ta wzięła się od wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (C-43/93), który zdecydowanie odrzucił pomysł dodatkowych ograniczeń w postaci zezwoleń na pracę dla pracowników spoza Unii Europejskiej. Według ETS, osoby legalnie pracujące na terenie jednego z państw członkowskich (np. Polski), a jedynie tymczasowo wysyłane do wykonania określonych zadań, nie powinny podlegać dodatkowym ograniczeniom w postaci formalności związanych z zezwoleniem na pracę.
Obraz autorstwa Freepik
Wiza Vander Elst- kiedy nie jest wymagana
W praktyce oznacza to, że pracownicy spoza UE, delegowani do pracy w ramach określonych umów, mogą korzystać z wizy Vander Elst, co eliminuje konieczność uzyskiwania zezwolenia na pracę w kraju docelowym. Obywatele państw trzecich mogą ubiegać się o tę wizę w ambasadzie lub konsulacie kraju docelowego.
Niemieckie prawo przewiduje jeszcze jeden wyjątek, dzięki któremu przedsiębiorcy z Unii Europejskiej zatrudniający w swoich firmach pracowników z państw trzecich, mogą delegować ich pracy do Niemiec nawet bez uzyskania wyżej omawianej wizy Vander Elst. Przypadki w których jest to możliwe zostały enumeratywnie wyliczone w § 30 pkt 2 w zw. z § 19 rozporządzenia dotyczącego zatrudniania obcokrajowców (niem. Verordnung über die Beschäftigung von Ausländerinnen und Ausländern – Beschäftigungsverordnung).
Zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wymaga zgody udzielenie zezwolenia na pobyt osobom, które są tymczasowo wysyłane do Niemiec przez swojego pracodawcę z siedzibą za granicą na okres do 90 dni w ciągu dwunastu miesięcy, celem:
- instalacji, montażu, konserwacji lub naprawy maszyn, urządzeń i programów przetwarzania danych elektronicznych, zamówionych przez niemieckiego kontrahenta u ( np. polskiego) pracodawcy. Przepisy te dotyczą tylko montażystów i specjalistów (np. specjalistów ds. IT) firm, które wyprodukowały (są producentem) maszyny, urządzeń i programów do przetwarzania danych. Co więcej, maszyny, urządzenia lub programy do przetwarzania danych muszą być przeznaczone do celów handlowych. Odniesienie do celów handlowych wymaga, aby podmiot zamawiający potrzebował ich do prowadzenia własnej działalności gospodarczej na rynku, z wyłączeniem zakupów dokonywanych przez osoby, które chcą korzystać z przedmiotu dostawy wyłącznie do użytku prywatnego. Maszyny w tym kontekście należy rozumieć wyłącznie jako kompletnie niezależne jednostki zdolne do samodzielnego działania. Elementy składowe maszyny, które służą jedynie do uzupełnienia maszyny, nie są wliczane. Natomiast urządzenia rozumiane są jako instalacje stanowiącymi oddzielną, zamkniętą jednostkę techniczną gotową do użycia. Nie obejmuje to montażu zwykłej konstrukcji stalowej. Również urządzenia budowlane, takie jak szalunki i fasady budynków, prefabrykaty budowlane, więźby dachowe, okna i drzwi, a także kuchnie i meble do zabudowy (np.(np. w restauracjach) nie są objęte tą pozycją.
- odbioru zakupionych od niemieckiej firmy maszyn, urządzeń i innych przedmiotów lub przeszkolenia pracowników firmy dokonującej zakupu z ich obsługi. Podmiot zamawiający może również zlecić odbiór osobom trzecim.
- demontażu zakupionych używanych urządzeń w celu ponownego montażu ich w kraju zamawiającego. Obejmuje to jedynie prace demontażowe, jeżeli demontowane urządzenia zostały sprzedane za granicą i mają tam być używane. Demontaż nie musi być dokonywany przez pracowników kupującego. Warunkiem jest jednak ponowny montaż urządzenia za granicą. Demontaż w celu przechowywania w Niemczech, aby w przyszłości znowu zmontować urządzenie za granicą, wymaga zgody. Jeżeli demontaż jest dokonywany przez firmę zewnętrzną, musi ona mieć siedzibę w tym samym kraju co firma, która zakupiła urządzenie. Nie wymagają zgody demontaże trwające do 90 dni. Decydująca nie jest długość całego zlecenia, lecz czas, przez jaki pojedynczy pracownicy są zatrudnieni. Jeżeli od samego początku jest pewne, że czas zatrudnienia pracownika przekroczy 90 dni, nie jest to zwolnione ze zgody i wymaga pozwolenia na pobyt.
- montaż, demontaż i opieka nad własnymi stoiskami wystawienniczymi lub stoiskami wystawienniczymi firmy zagranicznej z siedzibą w kraju zamieszkania pracodawcy. Obejmuje to pracowników firm, które pojawiają się na targach w Niemczech. Firmy te same montują i demontują stoiska wystawowe z własnym personelem i zapewniają wsparcie techniczne. Obejmuje to również pracowników zagranicznych firm, które nie wystawiają się same, a jedynie oferują wynajem lub budowę i demontaż stoisk targowych (w tym niezbędne usługi techniczne). Warunkiem jest, aby pochodzili oni z tego samego kraju, co firma wystawiająca.
W przypadkach od 1 do 3 o których mowa powyżej, zwolnienie z obowiązku uzyskania zgody wymaga, aby zagraniczny pracodawca przed przyjazdem pracowników na teren Niemiec poinformował o tym fakcie Federalną Agencję Pracy. Zgłoszenie powinno nastąpić za pomocą formularzy udostępnionych na stronie Federalnej Agencji Pracy (https://www.arbeitsagentur.de/).
Niemieckie przepisy dotyczące delegowania pracowników na krótkoterminowe projekty są starannie określone i obejmują szereg warunków oraz definicji. Pracodawcy delegujący pracowników do Niemiec powinni świadomie stosować się do tych regulacji, aby uniknąć problemów prawnych i zapewnić zgodność z miejscowym prawem. Dla pracowników i pracodawców jest to kluczowa kwestia przy organizowaniu projektów międzynarodowych na terenie Niemiec.
O procesie delegowania pracowników do Niemiec przeczytasz tutaj : Delegowanie pracowników do Niemiec- najczęstsze pytania.
